GDP - THU NHẬP BÌNH QUÂN ĐẦU NGƯỜI là cái chi chi?

Trên Facebook của tôi, có một anh bạn Ho Nhan viết như thế này, ám chỉ dân VN không biết làm cái quái gì mà nghèo quá: 

"Thu nhập bình quân đầu người (GDP per capita) ở VN 2.000$/năm số tiền đó chỉ vừa đủ tiền mua 1 chiếc xe máy đàng hoàng (trong DK ko ăn uống,chi tiêu ). ông xem mình đang giàu hay ngheo, Trong khi những nước trong khu vực đó là mức thu nhập TB trong 1 tháng."

Nói theo, anh Ho Nhan, thì những nước trong khu vực, thu nhập trung bình là 24.000$ để có thể trung bình mỗi tháng mua được chiếc xe 2.000$, trong khi VN chỉ có thể mua một chiếc xe 2.000$ một năm, không ăn uống chi tiêu. Như vậy, theo nhắn nhủ của anh Ho Nhan, thì Thiện mỗ không nên ảo tưởng dân VN là giàu.

Thiện mỗ liền lên Google, khõ xem LHQ họ công bố GDP per capita toàn thế giới ra sao. Số liệu 2013 chưa có. Thiện mỗ, đành lấy số 2012, của các nước trong khu vực. Số như sau:

Quốc gia.        GDP.            Số dân.              GDP x Số dân
VN.               1.755$.       89,00 triệu dân.        156,195 ti đô

Indonesia.    3.557$.      247,00 triệu dân.       878,579

Thailand.      5.480$.        76,00 triệu dân.       416,480

Philippine.    2.587$.        97,00 triệu dân.       259,939

Malaysia.   10.432$.        30,00 triệu dân.       312,960

Singapore  51.800$.         5,30  triệu dân.       274.540

Cambodia.      944$.         15,00 triệu dân.        14,160

Laos.              NA.                   NA

Trong bảng số này, nên bỏ qua Singapore, với số dân 5,3 triệu không ảnh hưởng gì lắm trong tính toán. Bạn lấy con số GDP của mỗi nước, nhân cho dân số nước, cộng lại tất cả các kết quả rồi chia tổng số dân trong khu vực, thì bạn thấy con số này vào khoảng 3.679 $ (nếu có thêm Singapore, thì sẽ là 4.130$) chứ không bẳng con số 24.000$ như anh bạn Hồ Nhân đưa ra để bác bỏ luận điệu của Thiện mỗ bảo dân VN không nghèo như người ta tưởng.

Có một điểm mà các bạn nên để ý khi đọc hoặc sừ dụng con số GDP. Điều này tôi đã học từ bà đầm Thuỵ Sĩ của tôi, một cô giáo làng nữ công gia chánh. Khi ở Thuỵ Sĩ, tôi rất ấn tượng về con số GDP của Thuỵ Sĩ, vào thời ấy đứng đầu thế giới. Bà đầm tôi tĩnh bơ bảo là đừng tin vào những con số ấy. Bà bảo rằng, khi tính GDP người ta tính vào tiền thu nhập của phần lớn ngành tài chính làm ra tiền là những ngân hàng, những công ty bảo hiểm, và các công ty trốn thuế lợi dụng thuế doanh nghiệp thấp nên cho đăng ký hoạt động, nhưng thật sự hoạt động ở nơi khác. Nói tóm lại, GDP Thuỵ Sĩ thật sự chia cho dân không cao như ta tưởng. Thành thữ, khi bạn thấy GDP cao của nước nào đó, thì nên xem có ngân hàng, cty bảo hiểm, cty FDI nhiều hay không. Chẳng hạn tại các nước Singapore, Luxembourg, Thuỵ Sĩ thì vô số ngân hàng, bảo hiểm vô số kễ. Chắc bạn đã nghe chuyện tiếu lâm gần đây trong báo chí của ta: hai ông hàng xóm, một ông giàu ngày ăn một con gà, ông kia nghèo không có chi ăn. Cán bộ tính GDP cho cặp này ra con số 1/2 con gà/ngày.

Ngoài ra, người ta ít khi tính đến tài sản (patrimoine, tiếng Pháp) của dân chúng vào GDP. Một cái nhà mà minh sở hữu là tài sản. Một chiếc xe, một tủ lạnh, là một tài sản. Vàng người ta cất dấu là tài sản. Có bao giờ người ta tính đến 40 tỉ đô cất dấu trong dân chúng VN dưới dạng vàng vào GDP không? Bạn thữ xem, hai người lãnh 3,5 triệu/tháng (= 2.000$ GDP). Một người có nhà riêng, còn người kia đi thuê. Cuộc sống người nào dễ thở hơn. Bạn có thể đoán ra. 80% gia đình VN có nhà riêng, nên GDP 2.000$ của VN không tồi. Trong cách tính GDP, người ta có tính đến tiền dịch vụ của những người bán hàng rong hay không. Tôi tin là không. Nếu bạn biết một ông bán chuối trước nhà tôi, người Hãi Phòng, chỉ trong vòng 4 năm mà ông ta mua đươc một cái nhà trên 1 tỉ. Một chị bán trái cây trước nhà tôi, mỗi ngày lãi 300k, tháng tháng kiếm sơ sơ trên 9 triệu, chi tiêu sơ sơ, còn dư 5 triệu, chĩ 5, 7 năm là có thể mua nhà khỏi vay ngân hàng. Nói tóm lại bạn đừng khinh thường dân nghèo VN. Họ không đau khổ đâu mà bạn thương hại. Sáng nay, chị giúp việc của Thiện mỗ, dạy cho một câu vè sau đây:

     Nghèo  xơ, nghèo xác

     Nghèo khạc ra tro

     Nghèo ho ra máu

DƯƠNG QUANG THIỆN - 3/5/2014